Plantaardig eten | Soja of haver: wat is beter?

Voor vandaag wilde ik eigenlijk een review plaatsen over een haverproduct dat ik heb geproefd. In de blogpost wilde ik ook wat aandacht besteden aan het verschil tussen diverse plantaardige producten. Door mijn enthousiasme werd het artikel alleen heel lang en besteedde ik meer tekst aan gelezen onderzoeken dan aan de daadwerkelijke review. Ik besloot de post op te delen in twee artikelen, waardoor jullie de review nog tegoed hebben. Nu wil ik namelijk aandacht besteden aan plantaardige producten en wat voor impact zij hebben.

Plantaardige producten

Ik ben al jaren vegetariër, maar geen veganist. Kaas eet ik nog veel en meerdere glazen melk gaan er per week ook wel doorheen. Toch probeer ik steeds bewuster te worden van de producten die ik eet en drink. Waarom zou ik geen plantaardige yoghurt of melk gebruiken als ik dat net zo lekker vind? De afgelopen paar jaar probeerde ik het een en ander uit op gebied van plantaardige melk:

• amandelmelk – vindt iemand dit echt lekker?
• rijstmelk – geef mij maar rijstepap
• sojamelk
• havermelk

Over die laatste twee ben ik enthousiast. Het smaakt natuurlijk niet naar echte melk, maar ik vind het best lekker. O ja, ik noem het hier wel melk. Toch mogen fabrikanten die term alleen gebruiken als het gaat om daadwerkelijke melk van een koe.

Koemelk: een boosdoener?

Mijn grootste argument om vegetariër te worden, was dat ik het niet eens ben met hoe we omgaan met dieren. Ik zeg altijd: “Pas als we weer gaan jagen, zoals in de oertijd, wil ik weer vlees eten. Dan hebben de dieren een eerlijkere kans om te overleven.” Nu ik wat ouder ben, interesseer ik mij ook steeds meer in het klimaat. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat een glas melk veel slechter is voor ons milieu dan een plantaardige variant.

Er is wel een verschil in hoeveel impact een product heeft ergens op de wereld. Als je in Nederland bijvoorbeeld rijst kunt produceren en dit kunt verwerken tot rijstmelk waarna het in Nederlandse winkels wordt verkocht, is dit beter voor het milieu dan wanneer de rijst uit een ander land wordt gehaald. Dit is een voorbeeld, want rijst kan niet worden geteeld in ons kikkerlandje. Maar het blijft een feit dat plantaardige soorten melk beter zijn voor de natuur.

Ecologische voetafdruk

Natuurlijk verschilt het per huishouden hoe groot de ecologische voetafdruk is. In het ene huishouden wordt er dagelijks wel vlees gegeten en in het andere huishouden is men flexitariër. Ik ben altijd voorstander van ‘een beter milieu begint bij jezelf’. Door deze instelling probeer ik mijn kennis op dit vlak te blijven ontwikkelen. Dat ik vegetarisch eet is al goed, maar ik denk dat ik zeker nog bewuster kan leven. Daarom heb ik mij de afgelopen tijd verdiept in het plantaardige aanbod.

Soja

In het begin was ik enorm enthousiast over alle sojaproducten die er op de markt zijn: sojamelk, sojayoghurt, soja-ijs, sojamargarine, et cetera. Tot mijn vriend, die kok is, mij ineens vertelde dat er voor al die sojaproducten hele oerwouden worden gekapt. Wat? Vleesvervangers zijn juist op de markt om dierenleed tegen te gaan: maar tegelijkertijd worden hun levensgebieden weggevaagd voor de teelt van soja. En de soja wordt dan weer gebNu zijn er veel verschillende meningen over dit standpunt. Zo proberen ze dit, toch best wel schokkende feit, te weerleggen op de site van de VeganChallenge: “(…) in Nederland en in het grootste deel van Europa vleesvervangers en melkvervangers niet gemaakt zijn van soja uit boskap-gebied.” Toch vind ik elk gekapt bos er één teveel. We moeten de natuur niet voor lief nemen en dat gebeurt naar mijn mening nog steeds vaker wel dan niet.

Haver: de oplossing

Wel bevat een glas sojamelk vaak de beste voedingswaarden als je het vergelijkt met andere plantaardige soorten melk (bron). Maar aangezien ik mij niet schuldig wil voelen over het kappen van oerwouden, probeer ik meer op te letten tijdens het doen van boodschappen. Vegetarisch broodbeleg, zoals de vegetarische snijworst of de vegetarische mediterraanse paté, bestaan wel deels uit soja. Gelukkig komt er steeds meer op de markt zonder soja, maar bijvoorbeeld gemaakt van haver. Toch moet ik ook bij haver een kanttekening zetten: er zitten niet genoeg voedingswaarden in om te kunnen evenaren aan bijvoorbeeld koemelk (bron). Mocht je dus wel overstappen op plantaardige producten die niet zijn gemaakt van soja, is het extra van belang om goed in de gaten te houden of je alle benodigde stoffen wel binnenkrijgt.

Poeh, ik vind het allemaal best lastig. Ik wil zo graag doen wat het beste is voor dier én milieu. Dat gaat moeilijker als veel instanties elkaar tegenspreken. Een goede stap is al om mij hiermee bezig te houden. Voorlopig eet ik mijn tosti met kaas en drink ik mijn glas koemelk om ervoor te zorgen dat ik mijn gezondheid op peil houd. Af en toe vervang ik dit dan door havermelk en sojabeleg. En zo hoop ik mijn steentje bij te dragen aan een beter milieu leven.

Houden jullie je veel bezig met het milieu?

* Disclaimer: wat ik in deze blogpost schrijf is niet per se ‘de echte werkelijkheid’. Ik schreef dit artikel op basis van de kennis die ik heb, maar door alle verschillende onderzoeken die er zijn uitgevoerd, zullen er altijd dingen worden gezien als waar en onwaar.