
Al een tijdje denk ik erover na om een blogpost te schrijven over EMDR-therapie bij naaldenfobie, ook wel een extreme vorm van prikangst. Ik schreef eens een post hierover, plaatste ‘m niet en verwijderde de post weer. Toch vind ik het belangrijk om dit onderwerp te bespreken. Vorig jaar had ik kanker, wat natuurlijk niet fijn was. Een van de naarste dingen van die periode vond ik alle naalden waarmee ik in aanraking kwam vanaf eind 2019. Toen begonnen namelijk de onderzoeken. Door meerdere ziekenhuispersoneelsleden werd mij aangeraden om een psycholoog in te schakelen voor mijn naaldenfobie. Mijn moeder regelde dit vrij snel, waardoor in EMDR-therapie kon volgen. Ik vertel jullie graag meer over deze naaldenfobie, de EMDR-therapie en hoe het nu gaat.
Hoe mijn naaldenfobie ontstond
Waar mijn angst voor naalden vandaan komt, weet ik eerlijk gezegd niet helemaal. Als kind vond ik het nooit erg om een prik te krijgen. Voor vaccins moest ik naar Ahoy, net als volgens mij alle Rotterdamse kinderen. Dit zag ik eerder als een uitje dan als een verschrikking. Op mijn veertiende kreeg ik echter een heftige vorm van Pfeiffer. Ik kon niks meer en het scheelde niks of ik was in het ziekenhuis beland. Mijn moeder en haar vorige vriend hebben mij toen zo ongeveer moeten tillen van de auto naar de ingang locatie waar ze bloed zouden prikken. Zo zwak was ik.
Veel weet ik er niet meer van. Wat ik wel weet is dat ik vanaf die leeftijd angstig werd voor prikken. Het was zelfs zo erg dat ik op mijn eindexamen Duits werd afgeleid door een afbeelding van een naald. Daar werd ik al helemaal naar van. Kijken naar naalden op televisie of in tijdschriften kon ik al niet, van erover praten werd ik benauwd en het prikken zelf was ook het uiterste tegenovergestelde van een feest.

Exposure therapie
Op mijn zeventiende besloot ik mijn angst aan te pakken. Ik ging naar een psycholoog in Rotterdam. Hoe zij de therapie noemde, weet ik niet meer precies. Het ging voornamelijk over “exposure therapie”, ook wel confrontatietherapie genoemd. Ze probeerde te achterhalen waar mijn angst vandaan kwam en in kleine stapjes probeerde ze mij van mijn angst af te helpen. Zo moest ik kijken naar afbeeldingen van naalden en moest ik dit ook thuis als huiswerkopdracht doen. De laatste stap was mijn vitamines laten controleren door bloedprikken. Nadat ik dit had laten doen, stopte ik met de therapie.
Echter ging mijn angst niet over en werd de angst met de jaren weer erger. Die exposure therapie hielp wel wat, maar zo vaak kwam ik (gelukkig) niet in aanraking met naalden. Zo ontliep ik de confrontatie eigenlijk in het dagelijks leven en kon mijn angst zich weer voeden.
EMDR-therapie bij naaldenfobie
En toen kreeg ik eind 2019, op mijn 22e, lymfeklierkanker. Al tijdens de onderzoeken, voor mijn diagnose was vastgesteld, kreeg ik van meerdere ziekenhuispersoneelsleden te horen dat EMDR-therapie misschien wel wat voor mij was. Eerst hield ik dat wat af, maar al vrij snel regelde mijn moeder een psycholoog voor mij. Bij haar begon ik aan deze vorm van therapie. Het idee is dat je gedachten en beelden moet oproepen van een traumatische gebeurtenis die voor de angst heeft gezorgd. Het probleem bij mij was dat ik niet wist waar mijn angst vandaan kwam. Dus probeerde ik mijn angstige gevoelens op te roepen die ik had als ik geprikt werd of een infuus kreeg. Ook dit lukte niet helemaal. EMDR-therapie werkt wel bij heel veel mensen, maar bij mij besloten we het over een andere boeg te gooien.
Toch weer exposure therapie
Zo kwam exposure therapie weer om te hoek kijken. In combinatie met EMDR-therapie probeerden we mijn angst aan te pakken. Ook nu moest ik weer afbeeldingen van naalden zoeken. Maar nu niet alleen van naalden, ook van foto’s waarop mensen een prik krijgen. Dat vond ik nog naarder om te zien. Ik vertelde aan mijn psycholoog dat ik iedere keer dat het aanprikken van een infuus of het bloedprikken mislukte, ik het gevoel had dat ik faalde. Ik ben een perfectionist en heb lang last gehad van faalangst. Zij legde mij duidelijk uit dat het niet mijn schuld is als het prikken mislukt. Mijn aderen zijn van zichzelf al dun, toentertijd waren ze ook nog eens aangetast door de chemokuren én ik spande (onbewust) mijn aderen aan door mijn naaldenfobie. Deze gedachten hield ik mijzelf steeds meer voor tijdens elke mislukte prik (dat zijn er nogal veel geweest).
Eén “geluk” die ik door de kanker had: ik moest maandenlang de confrontatie aangaan met naalden. Zo besloot ik voorzichtig ook weleens naar naalden te kijken die op een kar lagen. Ik kreeg een ingepakte naald mee die ik meenam naar mijn therapie. Het was heel wat dat ik een naald (er zat nog gewoon een dopje op) durfde vast te houden. Uiteindelijk moest het dopje eraf en moest ik de naald goed bekijken. Deze dingen lijken misschien heel normaal, maar het waren heel grote stappen voor mij. Ik zweette mij al rot als ik aan een naald dacht, verder in de therapie bekeek in een naald dus echt van dichtbij.

Naalden en ik
Naalden en ik zullen nooit vrienden van elkaar worden. Het vervelende is dat ik heel lastig te prikken ben. Dit resulteert erin dat verplegers negennegentig procent van de tijd misprikken. Wel ben ik ervan overtuigd dat mijn extreme naaldenfobie door de EMDR-therapie in combinatie met de flinke exposure therapie stukken minder is. Onderweg naar het ziekenhuis huil ik niet meer (wel vaak nog in de prikkamer). Naalden kan ik van een afstand bekijken, liever niet als er wordt geprikt. Ik word nog benauwd, vergeet te ademen en zweet me rot. Toch is dit allemaal veel minder heftig dan eerst.
Van de angst kom ik denk ik nooit helemaal af. Maar zolang ik de confrontatie eens in de zoveel tijd blijf opzoeken, voedt de angst zich niet opnieuw. Naast alle mislukte prikken en infusen, voelt elke keer dat het (uiteindelijk) wél lukt als een grote overwinning.
Echt naar dat je hier zoveel pech mee hebt. Maar wel fijn dat je toch al een hoop vooruitgang hebt geboekt.
Auteur
Nou, inderdaad, dat maakte het niet makkelijker. Zeker! Dat is toch iets positiefs.
Wauw wat dapper zeg dat je hier zo open over schrijft! Ik heb zelf EMDR gedaan voor mijn angststoornis, het heeft mij heel erg geholpen. Ik kan me voorstellen dat het lastig is als je niet precies weet waar het vandaag komt. Bij het EMDR traject dat ik heb gehad lag hier ook vooral de focus op (ik had wel een stuk of 8 concrete gebeurtenissen/traumas waar mijn angsten vandaag kwamen). Ik heb ook geleerd bij de psycholoog dat het niet erg is om niet volledig van een angst af te komen, zolang het niet je leven beperkt. Gelukkig gaat het bij jou nu veel beter!
Auteur
Ah, wat super fijn dat het bij jou wel heel erg heeft geholpen! Ja, dat is zo, ik denk ook dat je nooit helemaal van een angst af kunt komen. Zolang het inderdaad maar niet je leven beperkt.
Mooi beschreven. Inderdaad lastig als je niet weet waar de angst vandaan komt…
Maar wat fijn dat je vooruitgegaan bent, hierin!
Groetjes,
Auteur
Bedankt! 🙂
Wauw je hebt toch een mooie weg al afgelegd he om je angst aan te gaan! Ik vind het niet zo raar dat je niet weet waar die angst vandaan komt. Ik ben zelf ook bang voor naalden maar kan me ook niet bepaald een traumatische herinnering voor de geest halen. Bloed prikken gaat bij mij nu ook vaker fout dan meteen goed helaas. Ik ben vooral ook bang voor pijn en ik vind het een naar idee dat er iets in mijn ader zit, bij bijvoorbeeld een infuus.
Ik moet nu gelukkig niet zo vaak geprikt worden maar anders zou ik er misschien ook wel extra hulp voor zoeken.
Auteur
Zo vervelend hè, als het zo vaak fout gaat. Ik vind het ook zo’n naar idee dat er iets in mijn ader zit. Hopelijk hoef je nooit vaak geprikt te worden, maar anders is bijvoorbeeld een psycholoog wel fijn.
Heel heftig, die angst! En ik snap ook wel dat exposure hierin lastig is geweest in je eerste traject. Want ja, in het dagelijks leven kom je toch vrij weinig naalden tegen zou ik denken. Ik vind ’t heel goed dat je hierover schrijft. En oh, wat vind ik je dapper dat je die angst bent aangegaan. Als je op Instagram iets post over dat je weer moet prikken, moet ik er altijd aan denken. Zó naar lijkt me dat, als het prikken zoveel angst oproept, naast de spanning om de uitslag. En ik realiseer me maar weer eens dat ik zo’n vreselijke mazzel heb met makkelijk aan te prikken aders. Het kan dus ook heel anders, lees ik nu ook hier weer. Als kind vond ik prikken wel eng (vooral eerste keer bloedprikken, want ik wist niet goed hoe dat zou gaan), maar na die eerste keer heb ik gelukkig nooit meer last gehad van die angst.
Auteur
Klopt, toen was er weinig exposure. Nu heb ik elke maand in ieder geval dat doorspuiten van mijn Port-A-Cath en elke paar maanden het laten controleren van mijn bloed. Wat fijn dat jij wel goed te prikken bent! Dat scheelt wel een hoop, haha.
Wauw, wat heb je al een grote stappen gemaakt, ook door de foto van jezelf met het infuus wél te plaatsen. En sowieso superdapper dat je de confrontatie met je angsten bent aangegaan, ook al is je angst niet helemaal weg. Wel superfrustrerend trouwens dat je zo moeilijk te prikken bent. Dat helpt dan natuurlijk ook niet echt mee bij de angst.
Auteur
Klopt, dat zijn ook al grote stappen, die foto’s. Nou, dat helpt inderdaad zeker niet. Ik dacht altijd dat ik goed te prikken was, maar dat is dus helaas niet zo. Elke negatieve ervaring voedt de angst. Nu probeer ik vooral te denken aan dat het elke keer wel uiteindelijk is gelukt. Toch nog een beetje positivisme.
Herkenbaar verhaal, maar wat fijn dat het in ieder geval beter gaat! Ik heb niet echt angst voor naalden, maar wel voor bloed. Bloed prikken is bij mij echt een ramp en ik val vrijwel altijd flauw. Mijn aders schijnen slecht te vinden zijn en slaan ook dicht bij het prikken, dus dat helpt niet echt. Als kind wel nare ervaringen gehad met bloed prikken. Maar het doet goed om van iemand anders te horen dat het wel wat makkelijker kan worden.
Auteur
Oh, wat vervelend van dat flauwvallen! Ik moet zeggen dat het bij mij ook altijd helpt om direct naar de prikkamer met het bed te gaan. Ik vraag ook altijd om het dunste naaldje en om een handschoen met warm water. Door dat laatste een paar minuten op de prikplek te leggen, is er net een wat grotere kans dat ze juist prikken. Het kan zeker wat makkelijker worden, al is er natuurlijk niks aan de aders te doen. Maar wel door bijvoorbeeld te proberen iets meer te ontspannen, zodat de aders niet verkrampen (al moet ik zeggen dat ik ook nog steeds gespannen ben).
Ik vraag idd ook altijd om een vlindernaaldje. Dank voor de tip van de handschoen met warm water, dat wist ik niet!
Knap van je dat je door middel van de therapieën toch beter met je angst om kan gaan!
Auteur
Lief, dankjewel!
Wat goed dat je hierover schrijft, heel dapper. En wat fijn dat EMDR-therapie er tegen helpt. Ik ben ook vrij lastig te prikken en heb daardoor best wat nare ervaringen gehad, die mij ook best bang voor naalden hebben gemaakt. Nou hoef ik zelden geprikt te worden, maar kan mij goed voorstellen dat het door veelvuldig geprikt te moeten worden en infusen te krijgen alleen maar erger zou worden. Goed om te weten dat er dan wel iets tegen te doen is!
Ik heb zelf ook voor bepaalde dingen EMDR gehad, en dat heft me enorm geholpen. Ik ben zelf ook totaal niet fan van naalden. Elke keer als ik bloed moet prikken, kijk ik maar de andere kant op, aangezien ik zelfs eens door de hele kamer ben gerend van de angst.